TARİH VE MEKÂN

23.11.2017, 20.30
24.11.2017, 20.30
25.11.2017, 20.30
Zorlu PSM Drama Sahnesi

Yaklaşık 120’ sürer; ara yoktur.
Fransızca; Türkçe üstyazılı.

LA COLLINE-THÉÂTRE NATIONAL

• Ortak Yapımcılar: Au Carré de L’Hypoténuse, Abé Carré Cé Carré Compagnies de Création, Espace Malraux Scène Nationale de Chambéry et de La Savoie, Le Grand T théâtre de Loire-Atlantique, Théâtre 71 Scène Nationale de Malakoff, Comédie de Clermont-Ferrand Scène Nationale, Théâtre National de Toulouse-Midi Pyrénées, Théâtre d’Aujourd’hui-Montréal
• Yazan, Yöneten ve Oynayan: Wajdi Mouawad
• Sahne Tasarımı: Emmanuel Clolus
• Işık Tasarımı: Éric Champoux
• Orijinal Müzik: Michael Jon Fink
• Yönetmen Yardımcısı: Irène Afker
• Dramaturji: Charlotte Farcet
• Kostüm Tasarımı: Isabelle Larivière
• Ses Tasarımı: Michel Maurer
• Video Prodüksiyon: Dominique Daviet
• Sanatsal İşbirliği: François Ismert
• Dış Sesler: Nayla Mouawad (Leyla), Michel Maurer (Profesör Rusenski), Isabelle Larivière (Kitapçı), Robert Lepage (Kendisi), Abdo Mouawad (Baba), Éric Champoux (Doktor)

Wajdi Mouawad yarı Lübnanlı yarı Québécli bir tiyatro yazarı, yönetmeni, oyuncusu; aynı zamanda Paris’teki La Colline Ulusal Tiyatrosu’nun sanat direktörü. Pek çok tiyatro ve sinemasever onu, 2003’de tiyatro salonlarını gözyaşlarına boğduktan sonra 2010’da ünlü yönetmen Denis Villeneuve tarafından önce beyazperdeye, ardından da Oscar’lara taşınan, Türkçeye İçimdeki Yangın olarak çevrilen Incendies’in yazarı olarak tanıyor. 1968 Lübnan doğumlu Mouwad’ın gerek yaşamı gerekse oyunları, 15 yıl sürecek Lübnan İç Savaşı’ndan kaçarak önce Fransa, ardından da Kanada’ya yerleşen ailesinin yanında sürdüğü göçebelikten, kimlik arayışı ve kültürel yabancılaşmadan izler taşıyor.

Yalnız, adından da anlaşılacağı gibi, bütün öfkesi, şüpheciliği, başkaldırısı ve yaratıcılık potansiyeliyle yalnızlığın, bir başınalığın değişik veçhelerini konu edinen, hırpani olduğu kadar renkli ve sinematik tek kişilik bir oyun. Oyunun yazar ve yönetmeni Wajdi Mouawad, aynı zamanda doktora öğrencisi Harwan rolünde sahnede, seyirciyle burun buruna. Zihninin içine hapsolmuş Harwan, hayran olduğu tiyatro yönetmeni Robert Lepage külliyatı üzerine “hayali olanın sosyolojisi” adlı bölümde tezini yazıyor. Bir yandan da beyin kanamasından ölen babasıyla büyük bir hesaplaşmanın girdabına girerek Montreal’daki doktora hayatının puslu havasından, dilini unutmuş olmasına rağmen hâlâ hatırladığı capcanlı Lübnan sokaklarına doğru zorlu bir zihinsel yolculuğa çıkıyor. 2008’de Fransa’da prömiyerini yaptıktan sonra NAC ve Montreal Théâtre d'Aujourd'hui gibi festivallerde yoğun ilgi gören, Avignon Festivali’nin favorilerinden Yalnız’a bir akşamınızı mutlaka ayırın.

YAZAN, YÖNETEN VE OYNAYAN 1968 doğumlu yazar, oyuncu ve yönetmen Wajdi Mouawad; çocukluğunun ilk yıllarını Lübnan’da, ergenliğini Fransa’da ve genç yetişkinliğini Québec’de geçirdikten sonra halen yaşamakta olduğu Fransa’ya yerleşti. 2000’den itibaren dört sezon boyunca Théâtre de Quat’Sous’un (Montreal) sanat yönetmenliğini yapan sanatçı, 2005’te Quebec’te, Emmanuel Shwarts’la Abé Carré Cé Carré ve Fransa’da Au Carré de l’Hypoténuse olmak üzere iki topluluğun kurucuları arasında yer aldı. 2008–2010 yılları arasında Au Carré de l’Hypoténuse ile beraber Espace Malraux, Scène nationale de Chambéry et de la Savoie’de daimi sanatçı olarak bulundu. 63. Avignon Festivali’nde (2009)  konuk sanatçı olarak Le Sang des Promesses dörtlemesini sahneledi. 2007–2012 yılları arasında Ottowa Ulusal Sanatlar Merkezi’ndeki Fransız Tiyatrosu’nun sanat yönetmenliğini yaptı. 2011–2016 yılları arasında Grand T-Nantes’ta daimi sanatçı olarak yer alan Mouawad, Nisan 2016’da ise La Colline’in başkanlığına atandı.

Yönetmenlik kariyerine Théâtre Ô Parleur’de başlayan sanatçı, burada aynı zamanda Leméac/Actes Sud-Papiers tarafından basılan; Partie de cache-cache entre deux Tchécoslovaques au début du siècle (Yüzyılın Başında İki Çekoslovak Arasındaki Saklambaç Oyunu, 1991), Journée de Noces chez les Cromagnons (Kromagnonlarda Düğün Günü, 1994), Willy Protagoras enfermé dans les toilettes (Willy Protagoras Tuvalette Kilitli Kaldı, 1998) ve Estelle Clareton’la beraber yazdığı Ce n’est pas la manière qu’on se l’imagine que Claude et Jacqueline se sont rencontrés (Claude ve Jacqueline’in Tanışmalarını Böyle Hayal Etmemiştik, 2000) adlı yazdığı oyunlarını sahneledi. 1997’de yazıp sahnelediği oyunu Littoral (Kıyı) 2005’te sinemaya uyarlandı; bunu Rêves (Rüyalar, 2000) ve İçimdeki Yangın (Incendies, 2003) takip etti. Moskova’daki Théâtre Et Cetera’da Rusça sahnelenen İçimdeki Yangın, Stanislas Nordey yönetiminde 2008’de La Colline’de ve 2016’da Strasburg Ulusal Tiyatrosu’nda sahnelendi; 2010’da ise Denis Villeneuve tarafından sinemaya uyarlanarak 83. Oscar ödüllerinde “En İyi Yabancı Film” kategorisinde aday oldu. 2006’da Forêts’i (Ormanlar) yazan sanatçı, 2008’de; halen Fransa ve dünyanın çeşitli ülkelerinde sahnelemeye devam ettiği ve kendisinin de rol aldığı tek kişilik oyunu Yalnız’ı yazıp yönetti. 2009’da Littoral’ın yeni bir versiyonun da aralarında yer aldığı kendi oyunları; İçimdeki Yangın, Forêts ve Cennet’ten oluşan dörtlemesi Le Sang des promesses’i bir araya getirdi. 2011’de Schaubühne’de Temps (Zaman) isimli oyuna imza atan sanatçı, şimdilerde kendisini Sofokles’in yedi tragedyasını üç ayrı prodüksiyon halinde sahnelemeye adadı. Trakhisli Kadınlar, Antigone ve Elektra’yı bir araya getiren Des femmes (Kadınlar) 2011’de; Aias ve Kral Oidipus’u bir araya getiren Des héros (Kahramanlar) 2014’te; Filoktetes ve Oidipus Kolonos’ta’nın özgür uyarlamalarından oluşan Des mourants (Ölenler) 2016 Mayıs’ında Théâtre National de Chaillot’da; yedi tragedyanın bir arada sunulduğu Le Dernier jour de sa vie (Hayatının Son Günü) ise Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında 2015’te Mons’ta sahnelendi. Yeni serisi Domestique’te yakından aşina olduğu temaları işleyen sanatçı, halen dünyanın çeşitli yerlerinde sahnelemeye devam ettiği Yalnız ve Soeurs (2014) adlı oyunlarının ardından Robert Lepage ile birlikte Frères (Kardeşler) adlı oyun üzerinde çalışmaya başladı. Bunu, Père (Baba) ve Mère (Anne) adlı oyunlar takip etti. Lyon Operası ve Toronto Kanada Opera Topluluğu’ndan aldığı davet üzerine Mozart’ın Saraydan Kız Kaçırma’sını Stefano Mantanari’nin müzik direktörlüğünde Haziran 2016’da Lyon Operası’nda sahneledi.

Wajdi Mouawad, kariyeri boyunca; aralarında bütün eserleri için aldığı Société des Auteurs et Compositeurs Dramatiques (SACD) tarafından verilen Francophonie ödülü de bulunan birçok ödüle layık görüldü. 2002’de Fransa tarafından Sanat ve Edebiyat Şövalyesi, 2009’da Kanada tarafından Officier de l’Ordre ve 2010’da Québec tarafından Chevalier de l’Ordre National nişanlarıyla onurlandırılan sanatçının eserleri, yirmiden fazla dile çevrildi ve aralarında Japonya, Brezilya, Güney Kore, İskandinavya, Almanya, İspanya, Fas, İngiltere, ABD, Meksika, Arjantin ve Avustralya gibi ülkeler de olmak üzere beş kıtada sahnelendi.